انواع نمودارهای استفاده شده در تحلیل تکنیکال و کاربردهای آن‌ها

نمودارها در تحلیل تکنیکال قسمت اساسی و حیاتی ایفا می‌کنند. در واقع، نمودارها جهت تمرینی بسیار موثر هستند که تحلیلگران و قیمت‌گذاران با استفاده از آن‌ها، به تصمیم گیری و پیش بینی‌های واقعی درباره بازار می‌رسند.

نمودارهای عمده، شامل نمودارهای خطی، شمعی و عمودی برگردان می‌شوند. در نمودارهای خطی، خطوط در زمان به عنوان محور Cotation جهت نشان دادن تغییرات قیمت بکار می‌روند. نمودارهای شمعی، که گاهی نیز به عنوان نمودارهای کاندلی، کندلی و شمعی ژاپنی نامیده می‌شوند، جهت نمایش کامل تحولات مشخصات قیمتی در قاب یک کندل یا شمع به کار می‌روند. نمودارهای عمودی نیز برای نمایش سریع و دقیق تغییرات قیمت به کار می‌روند.

همچنین، نمودارهای رنگی یا بدون رنگ و نمودارهای پارابولیک، سقف و کف و اندیکاتورهای بیشتری نیز در تحلیل تکنیکال به کار می‌روند. با استفاده از این نمودارها و ابزارها، تحلیلگران و قیمت‌گذاران به تصمیم‌گیری‌های درست درباره سرمایه‌گذاری در بازار می‌رسند. در نهایت، این تحلیل‌ها قبل از هر نوع سرمایه‌گذاری، اطمینان بخشی به سرمایه‌گذاران و کاهش خسارت به آن‌ها را به همراه دارد.

انواع نمودارهای خطی (line charts)

نمودار خطی (Line Chart)، نوعی نمودار است که برای نمایش دادن تغییرات داده ها در طول زمان و در صورت وابستگی یکی از متغیرها به زمان، استفاده می‌شود. در این نوع نمودار، داده ها به صورت نقاطی در نمودار نشان داده می‌شوند که سپس با استفاده از خطوطی که از بین این نقاط رد می‌شوند، روند تغییرات داده ها در زمان را برای مخاطب نمایش می‌دهند.

برای رسم نمودار خطی، باید از محورهایی که به صورت صفحه نمایش در اختیار شما قرار دارند، استفاده کنید. به عنوان مثال، دو محور را انتخاب می‌کنید که یکی از آنها زمان و دیگری مقدار متغیر مورد نظرتان باشد. سپس، داده‌ها در محور مقدار و زمان قرار داده شده و خط مورد نظر نیز بین نقاط کشیده می‌شود.

استفاده از نمودار خطی، بسیار در تحلیل داده ها و رصد روندهای زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال، می‌توانید با استفاده از این نوع نمودار، تغییرات سودآوری یک کسب و کار را در طول زمان مشاهده کنید. همچنین، این نمودار در تحلیل رفتار مشتریان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در نهایت، مهمترین ویژگی نمودار خطی، قابلیت نمایش دادن تغییرات سریع تحلیل داده ها در طول زمان است. با استفاده از این نوع نمودار، می‌توانید سریعتر و به صورت دقیق تحلیل بیشتری از داده هایتان داشته باشید و به نتایج دقیق‌تری برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک دست یابید. در نتیجه، نمودار خطی ابزاری قدرتمند برای بررسی تغییرات داده ها در طول زمان به شمار می‌رود.

نمودارهای شمعی (candlestick charts)

نمودار شمعی یکی از رایج‌ترین نمودارهای استفاده شده در تحلیل تکنیکال بازار سرمایه است. این نمودار شامل قیمت باز، بسته، بالاترین و پایین ترین قیمت محصول در یک بازه زمانی خاص است که معمولا هر شمعی به طور جداگانه نشان داده می‌شود.

هر نمودار شمعی شامل دو پارت مهم است. قسمت اول، بدنه نمودار است که نشان‌دهنده باز و بسته شدن قیمت محصول است. در صورتی که بدنه به رنگ سبز باشد، نشان‌دهنده صعودی بودن قیمت و در صورتی که به رنگ قرمز باشد نماد صعود آن فعالیت کرده است. قسمت دوم از نمودار نشان دهنده پایین ترین و بالاترین قیمت محصول در بازه زمانی است.

با استفاده از نمودارهای شمعی، می‌توان به راحتی تغییرات بازار را به تحلیلگران و معامله‌گران نشان داد، با این حال نمودارهای شمعی جزء ابزار تحلیلی پیچیده محسوب می‌شوند و برای کسانی که با تحلیل تکنیکال آشنایی کافی ندارند، پیچیده به نظر خواهند رسید. به هر حال، این ابزار به عنوان راهنمایی کارآمد در انتخاب تصمیمات معاملاتی در بازار سرمایه به کار می‌رود.

در نتیجه، برای استفاده از نمودارهای شمعی باید با مفاهیم تحلیل مبتنی بر روند قیمت آشنا باشیم و بتوانیم از شاخص‌های متفاوتی همچون اندازه بدنه شمع، تغییرات قیمت، هیجانات بازار و دیگر متغیرهای تحلیلی استفاده کنیم تا به عقب نگاه نکرده‌ و بهترین تصمیم می‌توان با این ابزار در بازار سرمایه طی برداشت داد.

نمودارهای نقاط و شمایل (point and figure charts)

نمودارهای نقاط و شمایل (point and figure charts) ابزاری است که در بازارهای مالی برای تحلیل تغییرات قیمتی استفاده می‌شود. این نمودارها به صورت ساده و قابل فهمی می‌توانند به ما اطلاعات مفیدی درباره نوسانات قیمت‌ها و روند بازارها بدهند.

در این نوع نمودار، هر خانه یا سلول نمایانگر یک روز یا یک دوره تجاری می‌شود. در واقع، اگر قیمت هر دو روز پشت سر هم بالا برود، یک نقطه (point) به راست در خانه بعدی اضافه می‌شود و اگر قیمت بین دو روز پشت سر هم پایین برود، یک نقطه به پایین در خانه بعدی اضافه می‌شود. با ادامه این فرآیند، نمودار شکل خاصی به خود می‌گیرد که به شمایل (figure) نامیده می‌شود.

با استفاده از نمودارهای نقاط و شمایل، می‌توان به راحتی روند صعودی، نزولی و یا رشدجویی بازار را تشخیص داد. همچنین، این نمودارها می‌توانند به ما کمک کنند تا به موقع خرید و فروش داشته باشیم و اینکه آیا یک سهم/ارزش اعتباری را باید بخریم یا نه.

استفاده از نمودارهای نقاط و شمایل نسبت به سایر نوع نمودارها مانند نمودارهای خطی و شمعی، دارای مزایایی است. به عنوان مثال، این نوع نمودارها منحصر به فرد هستند و برای تشخیص الگوهای قیمتی بسیار مفید هستند. همچنین، نمودارهای نقاط و شمایل نسبت به دیگر نوع نمودارهای مختلف، حساسیت کمتری نسبت به تغییرات کوچک قیمتی دارند که می‌تواند معتبر‌ترین سیگنال‌های بازار را به ما ارائه دهد.

نمودارهای میله ای (bar charts)

نمودار میله‌ای (Bar Chart) یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد در داده‌های آماری و اطلاعاتی است که به منظور نمایش و مقایسه بین داده‌های مختلف از آن استفاده می‌شود. در این نوع از نمودارها، محور افقی عموماً برای نمایش نام موضوع یا متغیر و محور عمودی برای نمایش مقدار آن متغیر استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال، در یک نمودار میله‌ای می‌توان مقدار فروش محصولات چند شرکت را در یک بازه زمانی مشخص نمایش داد.

برای رسم یک نمودار میله‌ای، کافی است ابتدا متغیر مورد نظر را در محور عمودی و نام موضوع را در محور افقی قرار دهید. سپس به ازای هر داده، میله متناظر با آن را در نمودار رسم می‌کنید. طول هر میله معمولاً برابر با مقدار داده است و می‌توان برای هر میله یک رنگ متمایز قرار داد تا به راحتی بتوان بین داده‌ها تفکیک بیشتری داشت.

استفاده از نمودارهای میله‌ای بسیار مفید است و توانایی مقایسه بین داده‌ها را باعث می‌شود تا به راحتی می‌توانید تغییرات و تحولات را در داده‌ها مشاهده کنید. این نوع از نمودارها به خصوص برای مقایسه‌ای زمانی مفید است، زیرا می‌توان تغییرات را در یک دوره زمانی نسبت به دوره قبل به صورت واضح نشان داد. برای رسم نمودار میله‌ای، با توجه به اطلاعات مورد نیاز، می‌توان به راحتی از نرم‌افزارهای مختلف استفاده کرد و حتی در برخی از صورت‌ها، می‌تواند به عنوان یک ابزار مهم در تحلیل داده‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

نمودارهای توضیحی (scatter plot charts)

نمودارهای توضیحی، ابزار بسیار قوی و مفیدی هستند که برای نمایش داده ها به صورت دقیق و موثر مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از انواع متداول نمودارهای توضیحی، نمودار پراکنشی یا Scatter plot charts است که به صورت یک دایره یا مربع کوچک مشخص شده در صفحه نمایش نمایش داده می شود. در این نوع نمودار، معمولاً دو متغیر به صورت مقابل یکدیگر قرار می گیرند و می تواند بسیار مفید و کارآمد باشد.

در نمودار پراکنشی، این دو متغیر معمولاً توسط محور افقی (x) و محور عمودی (y) نمایش داده می شوند. هدف اصلی این نمودار، نشان دادن رابطه بین این دو متغیر است. با دیدن نمودار پراکنشی، شما می توانید از میزان همبستگی بین دو متغیر باخبر شوید که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

از نمودار پراکنشی در حوزه های مختلفی استفاده می شود، از جمله در آمار، ریاضیات، علوم اجتماعی، علوم روانشناسی و علوم پزشکی. این نوع نمودار به صورت خاص برای بررسی سطوح پایین و بالای یک پارامتر وآنالیز داده های پراکنده و استنتاجی استفاده می شود. همچنین، این نمودار به صورت گسترده ای در زمینه های اقتصادی و بازاریابی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

در کل، نمودار پراکنشی یک نوع نمودار بسیار به کار گرفته شده است که از آن در بررسی داده های پراکنده با حجم وسیعی استفاده می شود. در این نمودار، دو متغیر در کنار هم قرار گرفته و رابطه آنها به صورت دقیقی نمایش داده می شود. به دلیل شناور بودن نمایش داده ها، مشاهده نقاط از دید خبره ها می تواند جزئیات بسیاری در مورد داده ها فراهم کند. همچنین، قابلیت تغییر و رنگ های مختلف را می توان برای نمودارهای پراکنشی به کار گرفت تا اطلاعات بیشتری در مورد داده ها به دست بیاید.